ช่างสิบหมู่

เป็นวัฒนธรรมทางด้านศิลปะในกระบวนช่างไทย  ได้แก่ ช่างเขียน ช่างแกะ ช่างสลัก ช่างกลึง ช่างหล่อ ช่างปั้น ช่างหุ่น ช่างรัก ช่างบุ และ ช่างปูน
มีบทกลอนกล่าวถึงงานช่างไว้ดังนี้

“ช่างเชี่ยวช่างชาญเป็นงานช่าง
ช่างสร้างช่างสรรค์เป็นงานศิลป์
ช่างควรช่างเคียงคู่ธานินทร์
ช่างสืบมิสูญสิ้นงานโบราณ
คือ ช่างเขียน ปั้น หุ่น แกะ สลัก
อีกช่างรัก กลึง หล่อ บุ ปูน ประสาน
เป็นตำนานช่างไทยมาแต่กาล
ชนประชาเรียกขานช่างสิบหมู่”

ปัจจุบันช่างไทยโบราณยังคงมีปรากฏให้ชนรุ่นหลังได้ชื่นชม นับเป็นเอกลักษณ์ไทยที่ไม่ซ้ำแบบใครในโลก
แต่น่าเสียดายที่ผลงานต่างๆเหล่านั้นไม่ได้ปรากฏชื่อของผู้ที่สร้างสรรค์ผลงาน

Woodworker Academy ต้องการถ่ายทอดความรู้ และ แชร์ประสบการณ์ ในการทำงานไม้ ถึงการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในงานไม้
เพื่อให้เป็นประโยฃน์กับคนอีกหลายๆคนทั่วไป

ประเภทของงานช่างไม้

หากมองในภาพรวมงานช่างไม้ก็คืองานที่มีความเกี่ยวข้องในเรื่องของการทำไม้ให้ออกมาในลักษณะต่างๆ ตามที่ต้องการ ทว่าหากจะมองให้ลึกลงไปมากกว่านี้งานช่างไม้ถือได้ว่าเป็นงานที่ต้องใช้ศิลปะ ใช้ฝีมืออย่างมากในการจะสร้างสรรค์งานดีๆ ขึ้นมาสักชิ้นหนึ่ง เนื่องจากกว่าจะทำให้ไม้ธรรมดาๆ กลายเป็นงานศิลปะชั้นยอดมันไม่ใช่เรื่องง่าย จึงได้เกิดการแบ่งประเภทของงานช่างไม้ออกเป็นรูปแบบต่างๆ ตามความถนัดในการทำงานของแต่ละคน
งานช่างไม้ประเภทต่างๆ

1. งานช่างไม้ก่อสร้าง

ก็อย่างที่รู้กันดีตามชื่อว่างานช่างไม้ก่อสร้างก็คืองานที่ใช้ไม้ในการก่อสร้างสิ่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอาคารบ้านเรือนหรือที่อยู่อาศัยประเภทต่างๆ งานช่างไม้ประเภทนี้ต้องอาศัยความอดทนในการทำค่อนข้างสูง ไม่ว่าจะเป็นการต้องแบกของหนักบ้าง การต้องขึ้นที่สูง การใช้แรงงานในส่วนต่างๆ รวมถึงต้องทนกับสภาพดินฟ้าอากาศที่ไม่เป็นใจ เช่น แดดร้อน ฝนตก ลมแรง ผู้ที่จะทำงานไม้ประเภทนี้นอกจากมีความสามารถแล้วยังต้องมีจิตใจที่แข็งแกร่งด้วยเช่นกัน

2. งานช่างไม้ครุภัณฑ์

ก็คือการใช้งานไม้สำหรับการสร้างเครื่องเรือน เฟอร์นิเจอร์ประเภทต่างๆ อุปกรณ์ เครื่องมือเครื่องไม้ที่ทำจากไม้ เรียกว่าเป็นงานไม้ที่ทำของทุกสิ่งทุกอย่างที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ สำหรับคนที่ทำงานช่างไม้ประเภทนี้ต้องเป็นคนที่ค่อนข้างมีความคิดสร้างสรรค์ มีความละเอียดรอบคอบในการประกอบงาน ที่สำคัญการทำงานไม้แบบนี้ก็มีความเสี่ยงอันตรายจากเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ ไม่น้อยอยู่เหมือนกัน

3. งานช่างไม้ออกแบบ

ส่วนใหญ่จะเป็นงานช่างไม้ที่มีส่วนร่วมกับงานหล่อโลหะทั้งหลาย เช่น การทำชิ้นส่วนต่างๆ ของเครื่องยนต์ เป็นต้น งานช่างไม้ประเภทนี้ผู้ที่จะทำต้องเป็นคนที่ค่อนข้างมีความละเอียดรอบคอบสูง เพราะงานที่สร้างจะต้องทำตามรูปแบบโดยที่ผิดไม่ได้เลยแม้แต่นิดเดียว ไม่อย่างนั้นอาจทำให้การใช้งานไม่เป็นไปตามที่ต้องการและอาจเกิดอุบัติเหตุระหว่างการใช้งานได้อีกด้วย

4. งานช่างไม้แกะสลัก

เป็นงานช่างไม้ที่เราก็มักจะเห็นกันได้ค่อนข้างบ่อยมาก เน้นไปที่การทำงานไม้เกี่ยวกับการแกะสลัก ซึ่งบางคนอาจมองว่าเป็นประเภทของงานช่างไม้ที่แตกต่างกับงานอื่นค่อนข้างมากพอสมควร เพราะนอกจากเรื่องของความประณีต ความละเอียดอ่อนที่ต้องมีแล้ว เรื่องของความคิดสร้างสรรค์ยังต้องใช้ค่อนข้างมาก รวมถึงส่วนใหญ่จะต้องมีพรสวรรค์ติดตัวมาด้วยไม่มากก็น้อยจึงจะสามารถทำงานช่างไม้แกะสลักได้ โดยงานไม้แกะสลักที่เรามักเห็นกันบ่อยๆ อาทิ บานประตู หน้าต่าง งานแกะสลักพระพุทธรูป งานแกะสลักลวดลายไม้บนฝาผนัง เป็นต้น